#11 De Vitra-hemel, repareer je kleren, een podcast over mode en feminisme, en zeg ja tegen herlezen.
En zoals altijd veel cultuurtips waarvoor je alvast een kaartje moet ritselen.
Hi, Ik ben Yuki Kho. Cultuurjournalist en moderator. Voor mijn werk (ik ben o.a. samensteller van Nooit Meer Slapen) pluis ik de cultuurkalender uit. Mijn persoonlijke favorieten deel ik in deze nieuwsbrief. Verwacht ‘m 1x per maand in je inbox. Nog geen lid? Geef je op.
Zo! Ik ben terug van vakantie en langzaam omarm ik de herfst (en de bijbehorende bacillen. Wie is er op dit moment níet ziek?!). Er komt een bomvol seizoen aan, en daarom is dit ook een editie van deze nieuwsbrief die ietwat uit haar voegen barst. Bij voorbaat geen sorry!
Voor ik begin… Er lezen hier bijna tweeduizend mensen mee. Wil je mij helpen om die mijlpaal te bereiken? Stuur deze editie dan vooral door naar minstens één cultuurliefhebber. Dankjewel! <3
(1) dingen die ik gedaan heb én goed vond.
Ik woon al mijn hele leven in Amsterdam en ben dat ook van plan te blijven doen. Maar er is één plek waar ik echt, echt, echt graag een tijd zou willen vertoeven: Basel in Zwitserland. Het is groen, het is mooi, en je kunt er zwemmend naar je werk. Het is ook duur, dus daar moet ik nog iets op verzinnen. En bovenal: er liggen talloze prachtige musea in en om de stad.
Een paar weken geleden was ik er weer, op auto-doorreis naar Italië. Vlak buiten de stad, net over de Duitse grens, ligt het Vitra Design Museum. De naam zegt het al: alles is er mooi en bijna alles is van Vitra. De kinderen konden er rennen, tekenen en klimmen, en ik kon mij vergapen aan al het moois. En nu is er nog een extra reden om te gaan: de eerste museale tentoonstelling over sportmerk Nike is daar te zien.
Mijn andere favoriete museum daar is trouwens Fondation Beyeler. Het gebouw zie je hieronder. Kun jij raden welk Nederlands museum haar gebouw liet inspireren op dat van Beyeler?
Het was ook tijdens deze lange autorit dat ik veel podcasts heb geluisterd. Seizoen 1 (niet 2!) van Death of an Artist staat met stip op #1. De podcast reconstrueert de dood van kunstenaar Ana Mendieta, die in 1985 uit het raam viel van een appartement in New York. Of eigenlijk, ze viel niet, maar werd hoogstwaarschijnlijk geduwd door haar man, de wereldberoemde kunstenaar Carl Andre – hij overleed begin dit jaar. Na een drie jaar durende rechtszaak werd hij vrijgesproken bij gebrek aan bewijs. Tot op de dag van vandaag worden er protesten georganiseerd bij tentoonstellingen van zijn werk.
Dit zoveelste voorbeeld van (mogelijke) femicide wordt zeer goed ontleed door curator Helen Molesworth. Zij kreeg zelf flink wat kritiek op het maken van deze podcast, een typisch voorbeeld van hoe deze zaak de kunstwereld – zelfs bijna veertig jaar later – nog steeds in tweeën splijt. De podcast is spannend en hyperactueel. Het raakt op veel manieren aan actuele kwesties, zoals de onderrepresentatie van vrouwelijke kunstenaars en kunstenaars van kleur, en hoe roem en imago altijd een rol spelen – zelfs in de rechtszaal. Tegelijkertijd leer je veel over het reilen en zeilen in de kunstwereld.
Een andere podcasttip is er eentje die ik niet zelf luisterde, maar maakte (#wceend). In het Kunstmuseum Den Haag is een grote tentoonstelling over modehuis DIOR te zien. Ik mocht daarbij de podcast Feminist?! - A New Look maken, een verwijzing naar de feministische daden van de huidige creative director van Dior: Maria Grazia Chiuri. Ik spreek tal van interessante vrouwen over hun persoonlijke visie op het feminisme en hoe zij daar in het dagelijks leven uiting aan geven. De afleveringen met Hedy d’Ancona en Mandy Woelkens staan al online.
Omdat ik voor mijn werk voortdurend op de hoogte wil zijn van alle nieuwe boeken die uitkomen, sta ik mezelf zelden toe om boeken te herlezen – zonde. Op deze Italië-trip deed ik dat wél. Women Who Run with the Wolves las ik zo’n acht jaar geleden; toen resoneerde het amper. Nu maak ik in elk hoofdstuk driftig aantekeningen. De auteur en psychoanalist Clarissa Pinkola Estés verzamelde mythen, sagen en sprookjes uit alle windstreken, allemaal met een vrouwelijke hoofdrol. Ze laat zien hoe de vrouwelijke intuïtie lang onderdrukt is, maar toch blijft opduiken in allerlei vormen. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Het is een mooie oproep dat wie zichzelf echt wil kennen, zich moet richten tot zijn voormoeders (en vaders). Maya Angelou zei over dit boek: “Anyone who can read, should read this book.” Bam.
“We may have forgotten her names, we may not answer when we call ours, but in our bones we know her, we yearn toward her; we know she belongs to us and we to her.”
Het is ook mede door dit boek dat ik mijn kinderen al van jongs af aan bijbreng dat ‘heks’ geen scheldwoord is, maar een titel die je met trots draagt. Een synoniem voor een wijs persoon. Daarover gesproken: Stichting Heksenmonument (opgericht door Susan Smit, Manja Bedner en Bregje Hofstede) kan alle steun gebruiken voor het realiseren van een monument voor de Nederlandse slachtoffers van de heksenvervolging.
Wie mij al langer volgt, weet dit: ik ben een kringloopjunkie en draag bijna alleen maar tweedehands kleding. Het liefst 100% wol, zijde, linnen of katoen. Ik heb nét mijn wollen truien weer tevoorschijn gehaald en vond een mottengaatje. Ooit, in een parallel universum met meer tijd, wil ik leren hoe ik die gaatjes kan dichten. Heb jij die tijd en zin wél? Alleskunner en textielkunstenaar Hannah Hermans geeft een paar repareerworkshops.
Ik heb mij laatst compleet schor geschreeuwd bij het concert van Fresku in Paradiso. Zijn teksten zijn origineel en universeel. Zijn nieuwe album Leren Leven is net uit.
(2) Dit wordt heel goed, denk ik. Koop dus – net als ik – alvast kaartjes.
De ITA-voorstelling De Jaren – naar het gelijknamige en geweldige boek van Annie Ernaux – is in reprise én er zijn nog kaartjes.
Theatermaker Steef de Jong wil de operette weer populair maken. In de kerstvakantie staat hij met een winteroperette op de planken. Vorige week zag ik er een voorproefje van op de Nacht van de Poëzie, en iedereen met wie ik daar was, kocht ter plekke een kaartje.
Steef de Jong - foto Els Zweerink voor de Volkskrant Mon broodheer VPRO organiseert, zoals elk jaar, op IDFA een preview- en reviewdag. Een hele dag documentaires kijken, zittend op rood pluche. Vanaf 16 oktober te koop en altijd zeer snel uitverkocht.
Voor de tentoonstelling van Cindy Sherman in het FOMU Antwerpen reis ik speciaal af naar Antwerpen. Ze is de koningin van het zelfportret en reflecteert al decennia met haar fotografie op identiteit als een concept en de manieren waarop vrouwen in de massamedia worden afgebeeld.
Untitled #414, 2003, Chromogenic color print © Cindy Sherman, Courtesy the artist and Hauser & Wirth Op Brainwashfestival vind je met een interviewreeks over -ismen. Wat kun we van anarchisme, post-humanisme en het afrofuturisme leren in een tijd die schreeuwt om verandering en verzet? Ik praat erover met Ray Fuego, Clarice Gargard, Julia Janssen en Jan Hoek. Wees welkom.
Tentoonstellingen in Nederland, die ik de komende tijd wil bezoeken: Ja, Ik wil in het Fries Museum over de trouwjurk, MODA in het Centraal Museum Utrecht over hedendaagse mode van makers uit de Marokkaanse diaspora in Nederland, en Radicaal over vrouwelijke kunstenaars in het modernisme in Museum Arnhem.
Dat was ‘m. Extra veel dank als je helemaal tot hier hebt gelezen.
Tot de volgende editie!
Liefs,
Yuki Kho
@yukikho op Instagram
Yuki! Moet je voor de IDFA (P)Reviewdag een VPRO-lidmaatschap hebben?
MODA en Radicaal; aanraders! Benieuwd naar Basel - zin in vakantie!